هنر نزد ایرانیان است و بس!

چه اشکالی دارد، یک مقاله با شعر شروع شود؟ آن هم یک مقاله هنری که در مورد کوزه، کوره، سفال و به طور کلی هنر سفالگری باشد:

در کارگه کوزه گری رفتم دوش دیدم دو هزار کوزه گویا و خموش

نا گاه، یکی کوزه بر آورد خروش کو کوزه گر و کوزه خر و کوزه فروش

مطلب را با این شعر از خیام شروع کردیم، تا بگوییم: از گذشته تا کنون، هنر نزد ایرانیان بوده و بس.

هنر سفالگری در ایران قدمت بسیار زیادی دارد.

می خواهیم راجع به هنر صحبت کنیم؛ هنر ایرانی، هنر سفالگری، کوزه، سرامیک، شیشه و … . قبل از اینکه بحث اصلی شروع شود، پیشنهاد می کنیم اگر گذرتان به شهر لاله جین همدان افتاد، حتما سری به مغازه ها، کوزه ها و کوره های سفالگری فراوانی که در آنجا وجود دارند، بزنید تا بیشتر با این هنر ناب ایرانی آشنا شوید. اما کوره سفالگری چیست؟

تعریف کوره سفالگری کاملا واضح و ساده است. کوره ای است که برای پخت انواع اشیاء سفالی مورد استفاده قرار می گیرد. کوره سفالگری و خاک رس، محور و اساس صنعت سفال را تشکیل می دهند. البته در بسیاری از کوره های امروزی، علاوه بر سفال، انواع سرامیک و شیشه هم تولید می شود.

کوره ها در حال حاضر انواع مختلفی دارند. اگر بخواهیم این جمله را بهتر بیان کنیم، باید بگوییم کوره ها به روش های مختلفی تقسیم بندی می شوند. به سراغ انواع کوره های پخت سفال امروزی می رویم.

انواع کوره های سفالگری

یکی از روش های تقسیم بندی کوره سفالگری، تقسیم بر اساس منبع تامین کننده انرژی است. بر این اساس، کوره ها به دو نوع کوره های الکتریکی (برقی) و کوره های گازی تقسیم می شوند. تعریف ابتدایی این دو نوع کوره از نام آنها کاملا مشخص است، ولی ارائه بعضی توضیحات در مورد هر کدام از این دو کوره ضروری به نظر می رسد.

انواع کوره های سفالگری الکتریکی در ابعاد مختلف

کوره های برقی: کوره های برقی یا الکتریکی بیشتر مناسب کارهای کم حجم و کوچک هستند. کار کردن با این کوره ها بسیار راحت است و همه چیز روی صفحه دیجیتالی دستگاه نمایش داده می شود. حتی در منزل هم می توانید محلی را برای این دستگاه تعیین و در صورت لزوم از آن استفاده نمایید. البته کوره های برقی با وجود سهولت انجام کار، جزئیات و انواع مخصوص به خود را دارند. کوره های برقی در انواع مختلف تک فاز، دو فاز و حتی سه فاز تولید شده و حرارت و انرژی مخصوص به خود را مصرف می کنند.

کوره های گازی: این کوره ها برای تامین انرژی مورد نیاز خود، به منبع گاز متصل می شوند. میزان حرارت و انرژی کوره های گازی بیشتر از کوره های برقی است و به همین دلیل برای انجام کارهایی با حجم بیشتر مناسب می باشند. در واقع کوره های سفالگرهای گازی، کوره های صنعتی به حساب می آیند و بیشتر برای تولید سفال های هنری مورد استفاده قرار می گیرند. حرارت و دمای این کوره ها همانطور که اشاره شد، بسیار بالا می باشد.

تقسیم بندی دیگری که برای کوره سفالگری وجود دارد، تقسیم بر اساس شکل ظاهری و نحوه استفاده از آن است.

تقسیم بندی های دیگر کوره

کوره های سفالگری بر اساس شکل ظاهری به انواع مختلف تقسیم می شود. کوره های ایستاده، استوانه ای، صندوقی و آزمایشگاهی، انواع مختلف کوره ها بر حسب ظاهر هستند. هر کدام از این مدل ها، نحوه کار خاص خود را دارند و برای تولید محصولات مختلف مورد استفاده قرار می گیرند. اندازه، ظرفیت و البته حجم آنها نیز متغیر است. به توضیح مختصری در باره هر یک از این کوره ها می پردازیم.

کوره ایستاده: ارتفاع این کوره از سطح زمین به وسیله پایه ای مخصوص تعیین می شود. این کوره ها، به دلیل سهولت در استفاده، برای پخت سفال بسیار مناسب هستند. امکان چینش قطعات مختلف در کوره های ایستاده، امتیازی است که در انواع دیگر کوره ها وجود ندارد. این ویژگی سبب می شود تا محصولات تولید شده در کوره های ایستاده، کاملا از هم متمایز و جدا باشند. به خاطر شباهت کوره های ایستاده به یخچال، به آنها کوره های درب یخچالی نیز می گویند.

کوره استوانه ای: از این کوره ها علاوه بر سفال، برای تولید انواع سرامیک، لعاب و شیشه نیز استفاده می شود. در کوره های استوانه ای، امکان طراحی و نقاشی روی محصولات تولید شده نیز وجود دارد. امنیت در کوره های استوانه ای بسیار بالاست. کیفیت کار این مدل از کوره ها نیز بسیار خوب و قابل قبول است.

کوره صندوقی: کوره های صندوقی معمولا با انرژی برق کار می کنند. از این کوره ها هم می توان برای تولید انواع ظروف سرامیکی استفاده کرد. کوره های صندوقی مانند کوره های آزمایشگاهی، کوچک و جمع و جور هستند. درب کوره های صندوقی، مانند صندوق های قدیمی از بالا باز می شود. دلیل نام گذاری آنها نیز همین است. کوره های صندوقی معمولا مکعب شکل بوده و در اندازه های مختلف تولید و ارائه می شوند.

کوره های آزمایشگاهی

کوره های آزمایشگاهی از انواع کوره های سفالگری هستند که به دلیل اهمیتی که دارند، به صورت جداگانه معرفی می شوند. این کوره ها اگر چه کوچک هستند، ولی در عین حال دقیق و کاربردی بوده و می توانند محصولاتی در اندازه های خواسته شده با میزان خطای بسیار پایین، تولید کنند.

دقت در انواع کوره های سفالگری آزمایشگاهی، حرف اول را می زند.

از کوره های آزمایشگاهی برای آنالیز و تست مواد ترکیبی در تولید سفال، سرامیک، شیشه و همچنین برخی آزمایش های شیمیایی استفاده می شود. به همین دلیل گاهی به آنها کوره های تست هم می گویند.

مطلب آخر در باره کوره های سفالگری

مطلب در خصوص کوره سفالگری بسیار زیاد است و نمی توانیم همه نکات لازم را در یک مقاله کوتاه بیان کنیم. قیمت، نحوه کار و کاربرد هر یک از انواع کوره ها متفاوت است و شما بر حسب نیاز می توانید از آنها استفاده کنید.

به عنوان جمله آخر پیشنهاد می کنیم: قبل از خرید کوره، بررسی های لازم را انجام داده و سپس با شناخت کافی اقدام به خرید کوره سفالگری مورد نظر نمایید.